Szczepienia w zakładach pracy

gov.pl

Wytyczne dotyczące organizacji i realizacji szczepień w zakładach pracy zostały opracowane przez zespół KPRM, MZ, NFZ, RARS, GIS i CeZ. Podstawowe wymogi bezpieczeństwa zostały sporządzone przez Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny.

Podstawowe zasady programu szczepień w zakładach pracy

Pracodawcy uczestniczący w programie:

  • pojedynczy pracodawca,
  • grupa pracodawców (np. z jednego budynku lub strefy przemysłowej, grupa kapitałowa, podwykonawcy głównego zgłaszającego podmiotu itp.),
  • samorząd zawodowy lub stowarzyszenia branżowe,
  • szkoły wyższe: pracownicy i studenci (którzy ukończyli 18. rok życia).

Szczepienia odbywają się we współpracy z wybranym podmiotem wykonującym działalność leczniczą (PWDL) zgłoszonym do oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia jako punkt szczepień.

Zgłoszenia pracowników

Aby wziąć udział w programie, zakład pracy powinien zgłosić się przez formularz udostępniony na stronie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Formularz będzie dostępny od 4 maja. W formularzu należy wskazać liczbę chętnych do zaszczepienia pracowników bez podawania ich danych osobowych. Zakład pracy może wystawić w tym samym czasie maksymalnie 1 zgłoszenie, które powinno spełniać następujące kryteria:

  • PWDL: w zgłoszeniu należy podać dane współpracującego PWDL (zakład pracy musi uzyskać jego zgodę).
  • Liczba zgłoszonych osób: min. 300, bez górnego limitu (w przypadku dużych zgłoszeń, pow. 10 tys. osób, należy liczyć się z możliwym etapowaniem dostaw szczepionek).
  • Pracodawca, we współpracy ze zgłoszonymi PWDL, powinien być w stanie zaszczepić wszystkie zgłoszone osoby w ciągu maksymalnie 5 dni (należy odpowiednio dobrać liczbę zgłaszanych osób i podmiotów medycznych).

Wysłanie zgłoszenia przez formularz oznacza gotowość do zaszczepienia wpisanych pracowników we współpracy z wybranym PWDL. Zgłoszenie przez formularz powinno zostać wysłane dopiero po uzgodnieniu logistyki wykonywania szczepień z wybranym PWDL (miejsce szczepień i sposób jego przygotowania). W przypadku dużej liczby zgłoszonych osób lub potrzeby uruchomienia szczepień w kilku lokalizacjach, w akcji szczepień zgłoszonych pracowników uczestniczyć mogą inne PWDL. Warunki współpracy powinny być uzgodnione indywidualnie przez uczestniczące podmioty. W formularzu należy zgłosić jeden, wiodący PWDL.

Zakład pracy może zgłosić następujące osoby:

  • pracowników zakładów pracy,
  • członków samorządów zawodowych i stowarzyszeń branżowych,
  • osoby współpracujące (zatrudnione na umowę cywilnoprawną lub prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą),
  • studentów, którzy ukończyli 18 r.ż. (zgłasza szkoła wyższa),
  • członków rodzin w/w osób.

Data rozpoczęcia szczepień w zakładach pracy zależy od dostępności szczepionek. W maju i w czerwcu będą sukcesywnie dodawane kolejne przedsiębiorstwa do programu szczepień. O kolejności zadecyduje moment prawidłowego wypełnienia formularza przez pracodawcę oraz dostępność szczepionek. Terminy rozpoczęcia szczepień w danym zakładzie będą wskazywane przez RARS, poprzez zwiększenie oferty w Systemie Dystrybucji Szczepionek (SDS) dla obsługującego PWDL.

Reguły postępowania w przypadku pracowników zgłoszonych przez pracodawcę przy pomocy formularza, którzy posiadają już termin na szczepienie:

  • Jeżeli uprzednio umówiony termin wypada wcześniej niż data wyznaczona do przeprowadzenia szczepień w zakładzie pracy, pracownik jest szczepiony w punkcie szczepień zgodnie z zapisem (nie szczepi się w zakładzie pracy).
  • Jeżeli uprzednio umówiony termin wypada później niż data wyznaczona do przeprowadzenia szczepień, zostanie on automatycznie anulowany w momencie wystawienia elektronicznej karty szczepień (pracownik szczepi się w zakładzie pracy).

Podstawowe informacje

Rodzaj szczepionki: dostępne w danym terminie w punkcie szczepień.
Miejsce wykonywania szczepień: zakłady pracy lub placówki medyczne.
Stawka rozliczeniowa z NFZ: 61,24 zł za każde jedno wykonane szczepienie.
Ewentualne dodatkowe koszty organizacyjne szczepień: pokrywa pracodawca - jeżeli okażą się koniecznie (np. wynajem pomieszczeń z przeznaczeniem na punkty szczepień lub inne koszty organizacyjne). Stawka rozliczeniowa otrzymywana przez PWDL za szczepienia powinna pokrywać całość podstawowych kosztów.
Rekomendowane dni wykonywania szczepień: sobota, niedziela i poniedziałek (i dwa dodatkowe dni w przypadku dużej liczby zgłoszonych osób).

Pracodawca może uznać nieobecność w pracy w związku ze szczepieniem przeciwko COVID-19 za usprawiedliwioną. Decyzja o zwolnieniu pracownika od pracy w związku z poddaniem się szczepieniu przeciwko COVID-19 zależy od woli pracodawcy. Pracodawca może zwolnić pracownika od pracy bez jak i z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, przy czym decyzja co do zachowania wynagrodzenia należy do pracodawcy.

Procedura zgłaszania i organizacji szczepień w zakładach pracy

  1. Zakład pracy nawiązuje współpracę z istniejącym punktem szczepień, który zgadza się zorganizować szczepienia dla pracowników.
  2. Pracodawca wysyła zgłoszenie przez formularz RCB podając liczbę osób chętnych do szczepienia i dane współpracującego PWDL.
  3. Kiedy przyjdzie kolej na dany zakład pracy, RARS wystawi ofertę dla PWDL (kolejność wg daty wysłania formularza i dostępności szczepionek). Co do zasady wielkość oferty jest równa liczbie pracowników zgłoszonych w formularzu RCB; w przypadku dużych zgłoszeń możliwe jest jednak etapowanie.
  4. PWDL może poprosić o redukcję oferty (np. jeśli część pracowników zaszczepi się w międzyczasie w punktach populacyjnych).
  5. Po akceptacji oferty przez PWDL, RARS dostarcza zamówioną liczbę dawek (PWDL wskazuje adresy odbioru dawek).
  6. PWDL wykonuje szczepienia, wypełniając po każdym szczepieniu e-kartę szczepień.

Zadania organizacyjne po stronie uczestników procesu

Pracodawca odpowiada za:

  • nawiązanie współpracy z PWDL, który przeprowadzi szczepienia,
  • zebranie listy zatrudnionych pracowników chętnych do szczepienia oraz oświadczeń o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych,
  • prawidłowe wypełnienie formularza zgłoszeniowego (równoznaczne z gotowością do zaszczepienia zgłoszonych pracowników),
  • zapewnienie odpowiednich warunków bezpieczeństwa w przypadku wykonywania szczepień w zakładzie pracy (we współpracy z PWDL),
  • pokrycie ew. dodatkowych kosztów jakie mogą powstać przy organizacji szczepień (wynajem pomieszczeń z przeznaczeniem na punkty szczepień lub inne koszty organizacyjne). Stawka rozliczeniowa otrzymywana przez PWDL za szczepienia powinna pokrywać całość podstawowych kosztów.

 PWDL odpowiada za:

  • organizację niezbędnych zasobów do przeprowadzenia szczepień tj.: wskazanie miejsca przeprowadzenia szczepień zgodnego z wymogami sanitarno-epidemiologicznymi, zapewnienie odpowiedniego wyposażenia oraz organizację zespołów szczepiących,
  • zapewnienie bezpieczeństwa i sprawności wykonywanych szczepień,
  • zamówienie odpowiedniej liczby dawek szczepionki w SDS,
  • odpowiednie przechowywanie szczepionek,
  • przeprowadzenie kwalifikacji do szczepienia oraz wykonanie szczepień,
  • sporządzenie dokumentacji medycznej w tym wystawienie kart szczepień,
  • przeprowadzenie szczepień uzupełniających dla pracowników, którzy nie mogli przystąpić do szczepienia w pierwszym terminie,
  • rozliczenie wykonanych szczepień z NFZ.

Wytyczne dla pracowników przed przystąpieniem do szczepienia

  • Przed udaniem się na szczepienie pracownicy powinni wydrukować i wypełnić kwestionariusz wywiadu przed szczepieniem.
  • Szczepieni pracownicy muszą mieć osłonięte maseczką usta i nos.

Wytyczne organizacyjne dla punktów szczepień

Szczepienia organizowane przez pracodawcę mogą być przeprowadzane na terenie zakładu pracy lub poza nim (np. w placówce medycznej). Poniższe wytyczne dotyczą szczepień realizowanych bezpośrednio na terenie zakładu pracy, poza placówką medyczną.

W punktach szczepień organizowanych na terenie zakładów pracy muszą być zachowane podstawowe zasady bezpieczeństwa obowiązujące w związku z epidemią Covid-19 (osłona ust i nosa, odpowiednie odstępy między pacjentami, członkami personelu medycznego i pracownikami administracyjnymi).

Stanowiska szczepień

Kwalifikacja i szczepienie wykonywane są w tym samym miejscu - na tzw. stanowisku szczepień. Na stanowisku szczepień muszą być zapewnione wymagane warunki bezpieczeństwa (szczegółowe wymogi sanitarne dot. punktów szczepień znajdują się w części Minimalne wymogi Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministerstwa Zdrowia). Punkty szczepień zorganizowane na terenie zakładu pracy powinny przygotować odpowiednie rozwiązania, aby chronić osoby szczepione przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, które znacząco utrudniają wykonywanie szczepień lub zwiększają ryzyko z nim związane.

Kadra obsługująca punkt na terenie zakładu pracy

Punkt szczepień na terenie zakładu pracy powinien zapewnić odpowiednie osoby do obsługi i szczepienia pacjentów:

  • osoby z uprawnieniami do kwalifikowania i wykonywania szczepień,
  • osoby przygotowujące dokumentację pacjentów (m.in. wypełnianie e-kart szczepień) i wykonujące czynności administracyjne,
  • osoby nadzorujące stan pacjentów w miejscu szczepienia na terenie zakładu pracy.

Kto może przeprowadzać badania kwalifikacyjne i szczepienia ochronne przeciwko COVID-19

Uprawnione do kwalifikowania są osoby wykonujące zawód: lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, felczera, ratownika medycznego, higienistki szkolnej, fizjoterapeuty, farmaceuty, diagnosty laboratoryjnego oraz osoby, które kształcą się: na piątym lub szóstym roku studiów na kierunku lekarskim albo na trzecim roku studiów I stopnia na kierunku pielęgniarstwo.

Uprawnieni do przeprowadzania szczepień są: lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy, ratownicy medyczni, fizjoterapeuci, farmaceuci, higienistki szkolne i diagności laboratoryjni. Osoby wykonujące niektóre z w/w zawodów powinny uzyskać dokument potwierdzający posiadanie umiejętności kwalifikowania i/lub wykonywania szczepień. Szczegółowe wymogi opisane są w Rozporządzeniu (szczegóły poniżej); informacje o kursach uprawniających do kwalifikowania i wykonywania szczepień przeciwko Covid-19 znajdują się m.in. na stronie internetowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 kwietnia 2021 r. w sprawie kwalifikacji osób przeprowadzających badania kwalifikacyjne i szczepienia ochronne przeciwko COVID-19.

Zespoły szczepiące

Szczepienia w punktach szczepień na terenie zakładu pracy będą przeprowadzane przez zespoły szczepiące, w skład jednego zespołu wchodzą 1-4 osoby:

  • 1-2 osoby kwalifikujące i wykonujące szczepienia (kwalifikacja i szczepienie mogą być wykonywane przez tę samą osobę),
  • 0-2 osoby w administracji. W każdym punkcie szczepień musi być dostępna osoba z doświadczeniem w udzielaniu pierwszej pomocy: lekarz lub ratownik medyczny – co najmniej jeden lekarz lub ratownik medyczny na 4 zespoły szczepiące.

Minimalne wymogi Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministerstwa Zdrowia

Niezbędne wyposażenie punktów szczepień:

  • sprzęt biurowy (dla administracji): stolik, krzesła, szafka/pudełko na dokumentację medyczną, telefon, sprzęt komputerowy (laptop, drukarka, dostęp do Internetu),
  • miejsce na artykuły sanitarne i inne materiały medyczne,
  • stolik/taca do przygotowania szczepionki,
  • zestaw do udzielania pierwszej pomocy, w tym zestaw przeciwwstrząsowy (zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych),
  • aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, stetoskop, termometr,
  • środki do odkażania i dezynfekcji,
  • środki do dezynfekcji powierzchni dotykowych,
  • lodówka/ urządzenie chłodnicze (niezbędne urządzenia do przechowania szczepionek we właściwych warunkach).

W punkcie szczepień zlokalizowanym na terenie zakładu pracy lub jego pobliżu musi być zapewniona co najmniej jedna umywalka z bieżącą wodą oraz dozownik z mydłem w płynie, aby umożliwić szybkie i łatwe umycie rąk. Dopuszczalne jest użycie mobilnej umywalki.

Dodatkowo w punktach szczepień na terenie zakładu pracy konieczne jest zapewnienie:

  • dozownika/ dozowników ze środkiem dezynfekcyjnym,
  • pojemnika z ręcznikami jednorazowego użycia i pojemnika na zużyte ręczniki,
  • toalety dla personelu i pacjentów w miejscu/ w pobliżu miejsca udzielania świadczenia,
  • pojemników na odpady medyczne (szczegóły w tabeli poniżej),
  • zabezpieczenia odpadów medycznych i ich odbiór oraz utylizację przez podmiot realizujący szczepienia.

Odpady o ostrych końcach i  krawędziach                                       

Sposób postępowania

- Igły bezpośrednio po szczepieniu lub podaniu leków w iniekcji.

- Ampułki i fiolki po zużytych szczepionkach.

- Ampułkostrzykawki.

Wrzuca się do plastikowego sztywnego, odpornego na przekłucie lub przecięcie, pojemnika jednorazowego użycia.

Inne odpady medyczne

Sposób postępowania

- Fiolki z gumowymi korkami po zużytych szczepionkach.

- Strzykawki jednorazowego użytku (bez igieł).

- Szpatułki jednorazowego użytku.

- Materiały opatrunkowe (gaziki, gaza, lignina, wata) zużyte w związku ze szczepieniem, udzielaniem pierwszej pomocy po dezynfekcji powierzchni dotykowych.

Wrzuca się do pojemnika wyłożonego workiem jednorazowego użycia z folii polietylenowej koloru czerwonego.


Przechowywanie i transport szczepionek

  • Szczepionki przechowuje się wg zaleceń producentów dotyczących zarówno transportu, jak i przechowywania produktów immunologicznych, w tym również szczepionek, zapewniając temperaturę w przedziale od +2°C do +8°C jako warunek zachowania ich trwałości oraz skuteczności (jeśli produkt wymaga innych temperatur to muszą być zapewnione warunki przechowania zgodnie z CHPL).
  • Szczepionki są transportowane i przechowywane z zachowaniem łańcucha chłodniczego, który oznacza środki techniczne i rozwiązania organizacyjne służące utrzymaniu oraz monitorowaniu, zgodnych z zaleceniami wytwórcy warunków przechowywania, transportu i dystrybucji produktów immunologicznych w rozumieniu przepisów ustawy Prawo farmaceutyczne, w celu zachowania ich trwałości i zapobieżenia zmniejszeniu ich skuteczności.

Dokumentacja medyczna

  • Dokumentacja medyczna przechowywana w sposób zapewniający zachowanie poufności wrażliwych danych osobowych (ważne z uwagi na m. in. potwierdzenie przeprowadzenia badania kwalifikacyjnego, ew. przeprowadzenia konsultacji i badań dodatkowych w celu kwalifikacji ustalenia istnienia przeciwwskazań do szczepienia lub wskazań do czasowego odroczenia przeprowadzania szczepienia, zaszczepienia z odnotowaniem rodzaju i numeru seryjnego szczepionki, odtworzenie informacji na wypadek wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego).
  • Dokumentacja medyczna zewnętrzna - po przeprowadzonym szczepieniu osobie szczepionej wydawane jest zaświadczenie o przeprowadzonym szczepieniu ochronnym.

Zgłaszanie NOP

Lekarz lub felczer zgłasza do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (w ciągu 24 godzin licząc od podejrzenia lub rozpoznania wystąpienia NOP):

  • za pośrednictwem aplikacji gabinet.gov.pl,
  • wyłącznie w przypadku niemożności zgłaszania NOP za pośrednictwem ww. aplikacji, na Karcie zgłoszenia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP), tj. według dotychczasowych sposobów zgłaszania NOP jednak nie dłużej niż do 31.12.2021 roku.

Źródło: https://www.gov.pl/web/szczepimysie/szczepienia-zakladow-pracy